Długosz Królewski w Wierzchucinie

Powołany na mocy: Rozporządzenie Nr 11/2003 Wojewody Pomorskiego z dnia 20 maja 2003 r. (Dz. U. Nr 71/2003, poz. 1133)

Położenie: Równina Błot Przymorskich, 3 km na wschód od miejscowości Wierzchucino w gminie Krokowa, Nadleśnictwo Choczewo, otulina NPK

Powierzchnia: 148,19 ha

Typ: florystyczny

Forma krajobrazowa: pradolina

Geneza: Równina Błot Przymorskich powstała po wycofaniu się krawędzi lądolodu ostatniego zlodowacenia na obszar południowego Bałtyku i reprezentuje ostatni etap rozwoju późnoglacjalnej sieci dolinnej Przymorza.

Gleby: torfowe powstałe głównie z torfów przejściowych i wysokich, w niewielkim zakresie z torfów niskich, na znacznej powierzchni podlegające procesowi murszenia

Walory przyrodnicze:

  • Cenne gatunki flory: długosz królewski Osmuda regalis (największa populacja w skali Pomorza Gdańskiego), widłak jałowcowaty Lycopodium annotinum (występuje tutaj masowo tworząc skupienia na powierzchni kilkuset, a w wyjątkowych przypadkach nawet paru tysięcy metrów), żłobik koralowy Corallorhiza trifida (gatunek narażony w skali Pomorza), narecznica grzebieniasta Dryopteris cristata (gatunek narażony w skali kraju i Pomorza, w regionie gdańskim rzadki i obecnie na większości stanowisk wymarły), woskownica europejska Myrica gale, rosiczka okrągłolistna Drosera rotundifolia, wrzosiec bagienny Erica tetralix, bagno zwyczajne Ledum palustre, widłak goździsty Lycopodium clavatum, grążel żółty Nuphar lutea.
  • Cenne gatunki fauny: miejsce gniazdowania gatunków zagrożonych w skali europejskiej: turkawka Streptopelia turtur, muchołówka szara Muscicapa striata, gąsiorek Lanius colurio, gniazduje tu również rzadki brodziec - samotnik Tringa ochropus. Brak dokładnego rozpoznania gatunków ssaków, jest to miejsce bytowania zwierzyny płowej, dzika Sus strofa, zająca szaraka Lepus europaeus, jeża wschodniego Erinaceus concolor, drapieżników: lis Vulpes vulpes, jenot Nyctereuteus procyonoides, borsuk Meles meles, wydra Lutra lutra, łasica Mustela nivalis, kuna leśna Martes martes. Płazy są tu reprezentowane przez 5 gatunków: 2 gatunki ropuch - szara Bufo bufo i zielona B. viridis, żaby - wodna Rana esculenta, moczarowa R. arvalis, trawna R. temporaria. Występują tu 4 gatunki gadów: jaszczurka zwinka Lacerta agilis, padalec Angulis fragilis, żmija zygzakowata Vipera berus, zaskroniec zwyczajny Natrix natrix.

Najpoważniejsze zagrożenia: zmiany stosunków wodnych (odwodnienie) powodujące murszenie i mineralizację torfu oraz wtórną sukcesję roślin drzewiastych; eutrofizacja i synantropizacja południowo-wschodnich obrzeży spowodowana przez składowanie resztek bytowych m.in. resztek zwierzęcych pochodzących najprawdopodobniej z uboju.

Cel ochrony: utrzymanie jednego z dwóch największych stanowisk wieloletniej paproci — długosza królewskiego Osmuda regalis oraz największej populacji widłaka jałowcowatego Lycopodium annotinum w regionie gdańskim, zachowanie pozostałości torfowiska wysokiego i przejściowego wraz z właściwymi dla tych ekosystemów gatunkami i zbiorowiskami roślinnymi.

Mapa rezerwatu Długosz Królewski w Wierzchucinie