Nie każdy barszcz jest niebezpieczny

Data: 19-08-2015

Do pracowników Nadmorskiego Parku Krajobrazowego coraz częściej trafiają informacje o nowych stanowiskach barszczu Sosnowskiego oraz barszczu Mantegazziego. Oba te gatunki są agresywnymi roślinami inwazyjnymi, niełatwymi do zwalczenia i niebezpiecznymi dla ludzi. Zawarte w ich soku oraz w wydzielinie włosków gruczołowych związki chemiczne w kontakcie ze skórą i w obecności światła słonecznego powodują trudno gojące się oparzenia II i III stopnia.

Na terenie powiatu puckiego nie ma potwierdzonych stanowisk tych niebezpiecznych roślin. Niedoświadczenie osoby często mylą rodzime, nieszkodliwe gatunki roślin z rodziny baldaszkowatych z niebezpiecznymi barszczami kaukaskimi. Pomyłki dotyczą przeważnie: barszczu syberyjskiego, pasternaka, dzięgla leśnego oraz objętego ochroną prawną, leczniczego arcydzięgla litwora.

Najbardziej charakterystyczną cechą barszczu Sosnowskiego i barszczu Mantegazziego jest wielkość – rośliny te zazwyczaj osiągają wysokość 3 - 5 m (uznawane są za jedne z największych roślin zielnych na świecie). Charakteryzują się owłosioną, bruzdkowaną w przekroju łodygą oraz rozłożystymi, baldachowatymi kwiatostanami, dochodzącymi do 50 cm średnicy.

Mylony z ww. gatunkami rodzimy barszcz syberyjski dorasta do maksymalnie 2 m. Podobnie jak barszcze kaukaskie posiada puste, nieowłosione łodygi oraz baldachowate, płaskie kwiatostany, lecz o znacznie mniejszej niż u barszczów kaukaskich średnicy, dochodzącej do 20-25 cm. W bezpośrednim kontakcie ze skórą może wywołać niegroźne reakcje alergiczne.

Objęty częściową ochroną gatunkową arcydzięgiel litwor dorasta przeważnie do ok. 2 m wysokości. Posiada całkowicie pozbawione włosków łodygi o okrągłym kształcie oraz kuliste kwiatostany. Łacińska nazwa arcydzięgla – Angelica archangelica wiąże się z legendą, według której o cudownych właściwościach tej rośliny pouczył ludzi jeden z archaniołów. Lecznicze właściwości litwora znane są już od średniowiecza – polecany jest w dolegliwościach żołądkowych oraz w celu złagodzenia dolegliwości reumatycznych. Łodygi arcydzięgla wykorzystywane są ponadto w cukiernictwie do ozdabiania ciast i tortów.

Jeśli nie mamy pewności, na którą roślinę trafiliśmy, nie niszczmy jej bezmyślnie. Szczegółowe informacje dotyczące rozpoznawania tych gatunków można znaleźć w dokumencie na stronie Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.

Arcydziegiel litwor. Autor zdjecia Jerzy Opioła, źródło: www.wikipedia.org
Barszcz Sosnowskiego. Autor zdjęcia Popadius, źródło: www.wikipedia.org