Beka

Powołany na mocy: Zarządzenia Ministra Ochrony Środowiska i Zasobów Naturalnych z dnia 17 listopada 1988 r. (MP nr 32, poz. 292) i z dnia 10 maja 1989 r. (MP Nr 17, poz. 119)Niskie wybrzeże zalewowe - rezerwat Beka

Położenie: Meander Kaszubski, przyujściowy odcinek Redy, 3 km na wschód od Mrzezina, gmina Puck

Powierzchnia: 193,01 ha

Typ: faunistyczno-łąkowy

Forma krajobrazowa: niskie wybrzeże zalewowe

Geneza: dawniej rzeka Reda uchodziła do Zatoki kilkoma naprzemiennie działającymi odnogami. W połowie XIX w. główną masę wody prowadziło ramię północne, jego delta rozbudowywała się w szeroki, wielopromienny cypel z kilkoma wysepkami w wodach Zatoki. Już wtedy główne ramiona Redy podlegały sukcesywnej regulacji, obecnie są obwałowane, mają wyrównane, często umocnione brzegi. Z tego powodu niosą cały swój rumosz aż do ujścia, więc wciąż trwa intensywne rozbudowywanie delty - w ostatnim stuleciu rozbudowała się ona o 400-500 m w głąb Zatoki. Drugim czynnikiem wpływającym na charakter tego terenu były spiętrzenia sztormowych wód Zatoki.

Gleby: głównie murszowo-torfowe oraz torfowe, niewielki udział gleb murszowo-mineralnych, mad rzecznych i morskich, lokalnie występują stosunkowo zasobne w węglan wapnia czarne ziemie i słabo wykształcone piaszczyste gleby inicjalne

Walory przyrodnicze:

  • Cenne gatunki flory: znajdują się tu wyjątkowo cenne i rzadkie zbiorowiska słonoroślowe, obejmujące 17 gatunków solniskowych m.in.: sit Gerarda Juncus gerardi , mlecznik nadmorski Glaux maritima, babka nadmorska Plantago maritima, świbka nadmorska Triglochin maritima, oczeret Tabernaemontana Schoenoplectus tabernaemontani, centuria nadbrzeżna Centaurium littorale, koniczyna rozdęta Trifolium fragiferum, ostrzew rudy Blysmus rufus. Poza tym występują tu bogate populacje i liczne stanowiska roślin chronionych, zagrożonych i ginących, związanych z innymi zbiorowiskami łąkowymi m.in.: woskownica europejska Myrica gale, gnidosz błotny Pedicularis palustris, goździk pyszny Dianthus superbus, wiele gatunków storczyków.
  • Cenne gatunki fauny: rezerwat "Beka" jest ostoja ptaków o randze europejskiej. Na jego terenie i w najbliższym otoczeniu występuje blisko 200 gatunków ptaków, w tym przeszło 40 jest gatunkami tutaj gniazdującymi. Najcenniejsze z nich to gatunki związane ze zbiorowiskami łąkowymi, muraw napiaskowych i plażą. Są to m.in. biegus zmienny Calidris alpina schinzii (najliczniejsze w Polsce stanowisko, jest to gatunek gwałtownie zanikający w rejonie Bałtyku), pliszka cytrynowa Motacilla citreola (najliczniejsze stanowisko w Polsce, gatunek będący w ekspansji, od niedawna gniazdujący w Polsce), brodziec krwawodzioby Tringa totanus, ostrygojad Haematopus ostralegus, sieweczka obrożna Charadrius hiaticula. Poza tym gniazduje tu także: czajka Vanellus vanellus, kszyk Gallinago gallinago, sieweczka rzeczna Charadrius dubius, bąk Botaurus stellaris, wąsatka Panurus biarmicus, wodnik Rallus aquaticus, błotniak stawowy Circus aeruginosus. Rezerwat jest również ważnym miejscem odpoczynku lub żerowania ptaków w okresie migracji. Jest wykorzystywany zwłaszcza przez wiele gatunków siewkowców (jednorazowo można obserwować skupienia przekraczające 3000 osobników), gęsi, kaczek, licznie pojawia się łabędź krzykliwy Cygnus cygnus i czarnodzioby Cygnus columbianus. Z drobnych ptaków masowo pojawiają się pliszki Motacilla sp. i świergotki Anthus sp. (np. ponad 1000 stada świergotka łąkowego Anthus pratensis), z rzadszych gatunków regularnie zatrzymuje się tu świergotek rdzawogardlisty Anthus cervinus i pliszka cytrynowa Motacilla citreola.

Najpoważniejsze zagrożenia: zanikanie specyficznych siedlisk będących lęgowiskiem cennych gatunków ptaków w wyniku ekspansji trzcinowisk i łozowisk spowodowanej zaprzestaniem ekstensywnej gospodarki pastwiskowej; zanieczyszczenie powietrza i wód przez obiekty przemysłowe lokowane na obrzeżach trójmiejskiej aglomeracji; presja na zabudowę terenów w bezpośrednim sąsiedztwie rezerwatu; niepokojenie ptaków w okresie lęgowym przez ludzi i pojazdy, które powoduje porzucanie gniazd oraz niszczenie zniesień i lęgów przez drapieżniki.

Cel ochrony: zachowanie bogatej awifauny lęgowej i przelotnej oraz zbiorowisk szuwarowych i łąkowych, w tym wilgotnych łąk tzw. słonaw.

Dostępność rezerwatu: Na terenie rezerwatu dostępna jest ścieżka edukacyjna oraz ścieżki dla ruchu pieszego i rowerowego, całoroczne lub z ograniczonym dostępem w okresie lęgowym ptaków. W północnej części dostępna jest wieża widokowa. Dla rezerwatu opracowano bardzo ciekawą bezpłatną aplikację mobilną BEKA rezerwat przyrody.

Niskie wybrzeże zalewowe - rezerwat Beka